|
тузилди. Аммо байъат берилишидан олдин Умар на Абу Бакрнинг номзод кўрсатиши билан ва на мусулмонларнинг уни танлаши билан халифа бўлгани йўқ ва унинг номига халифалик битими тузилгани йўқ. Аксинча мусулмонлар унга байъат берганларидан кейингина битим тузилди ва Умар халифаликни қабул қилиб олди. Энди Умар олти кишини валиаҳд қилган, деган гапга келсак, Умар уларни мусулмонлар талабига биноан ўз томонидан номзод қилиб кўрсатган. Шундан сўнг Абдурраҳмон ибн Авф ким халифа бўлиши ҳақида мусулмонлар билан маслаҳатлашгач кўпчилик мусулмонлар агар Али Абу Бакр ва Умардек иш тутиш доирасидан чиқмаса уни, акс ҳолда Усмонни сайлайдиган бўлишди. Али Абу Бакр ва Умарнинг иш тутиши доирасидан чиқмасликни рад қилгач Абдурраҳмон Усмонга байъат берди ва одамлар ҳам унга байъат бердилар. Демак халифалик битими Усмон номига Умарнинг номзод кўрсатиши билан ҳам ва одамларнинг танлаши билан ҳам эмас, балки одамларнинг унга байъат беришлари билан тузилди. Шунинг учун агар одамлар Усмонга байъат бермаганларида ва Усмон буни қабул қилмаганида эди, халифалик битими тузилмаган бўларди. Шунга кўра демак мусулмонларнинг халифага байъат беришлари шарт. Шунинг учун халифаликнинг валиаҳдлик ёки халифа қилиб қолдириш орқали бўлиши жоиз бўлмайди. Чунки халифалик вилоят ақди (битими) бўлиб, битимларга тўғри келган нарса унга ҳам тўғри келади.
43-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247